بررسی میزان محدودیت پتاسیم قابل استفاده برای گندم در یک خاک لسی

به منظور بررسی تعیین عامل محدود کننده رشد گندم در خاک حاوی رس ایلیت و سطح ویژه بالا و مقادیر معتنابهی از پتاسیم قابل عصاره گیری با استات آمونیوم، تحقیقی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ٦ تیمار در ٤ تکرار در سال زراعی ٨٩-٨٨ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان واقع در سید میران اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل گچ (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم)، کلرور کلسیم (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم)، مخلوط اوره (93 کیلوگرم در هکتار ازت) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم)، مخلوط گچ (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم)، مخلوط کلرور کلسیم (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم) و شاهد بود. در تاریخ ١۸/٩/۸۸ گندم لاین ١٩-٨٠-n در کرت های آزمایشی کشت شد. نتایج نشان داد مهم ترین عامل محدود کننده رشد گندم در محل آزمایش پتاسیم است. سطح ویژه زیاد خاک و لایه دوگانه پخشیده الکتریکی منقطع با کاهش نسبت سطح تماس لایه دوگانه الکتریکی با محلول خاک، موجب کاهش سرعت انتشار پتاسیم و قابلیت جذب آن برای گیاه می شود. تیمار اوره + کلرور پتاسیم بیشترین میزان عملکرد دانه و کاه و کلش را در بین تیمارها داشت که نشان دهنده تأثیر بیشتر این تیمار بر غلظت پتاسیم گیاه و خاک نسبت به تیمارهای دیگر است. کود با افزایش اضافه بار پتاسیم، شیب غلظت و سرعت پخسیدگی پتاسیم از روی سطوح تبادلی به داخل محلول خاک (محیط ریشه) را افزایش می دهد. آمونیوم حاصل از اوره احتمالاً موجب کاهش سرعت تثبیت پتاسیم در لایه دوگانه پخشیده الکتریکی منقطع و افزایش جذب ریشه ای پتاسیم شد.